Της Δήμητρας Κούτρα
Φυσικοθεραπεύτριας
ΚΑΑ – ΑΝΑΠΛΑΣΗ
Η 5η Σεπτεμβρίου έχει παγιωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Κακώσεων Νωτιαίου Μυελού. Η κάκωση νωτιαίου μυελού είναι μία παθολογική κατάσταση, κατά την οποία οι ασθενείς έρχονται αντιμέτωποι με την απώλεια βασικών λειτουργιών του σώματος όπως η κίνηση και η αίσθηση. Ανάλογα με το επίπεδο και την σοβαρότητα της βλάβης επηρεάζονται και τα σημεία του σώματος. Σε μερικές περιπτώσεις θα επηρεαστούν μόνο τα κάτω ή τα άνω άκρα ενώ σε άλλες θα επηρεαστεί ολόκληρο το σώμα. Τα άτομα με κάκωση νωτιαίου μυελού εμφανίζουν μειωμένη ικανότητα για κίνηση, απώλεια μυϊκής δύναμης και διαταραχές στην αισθητικότητα.
Βλάβη νωτιαίου μυελού μπορούν να προκληθεί εξαιτίας τραυματισμού ή ασθένειας.
Βασικός στόχος της αποκατάστασης των ασθενών με βλάβη νωτιαίου μυελού είναι η επίτευξη της αυτονομίας του ασθενούς μέσω θεραπευτικών προγραμμάτων που προάγουν την μυϊκή ενεργοποίηση, την αύξηση της δύναμης, την επαναφορά της αίσθησης, και την συνολική επανεκπαίδευση του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Η συμβολή της υδροθεραπείας στην αποκατάσταση είναι καθοριστικής σημασίας. Η θεραπεία αυτή στηρίζεται στις ιδιότητες του νερού και συγκεκριμένα:
ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ: Η πυκνότητα του νερού δημιουργεί ένα περιβάλλον μειωμένης βαρύτητας. Λόγω της μείωσης της βαρύτητας, τα μέλη του ατόμου γίνονται ελαφρύτερα, επιτρέποντας του να πραγματοποιήσει κινήσεις με μεγαλύτερη άνεση από το εξωτερικό περιβάλλον. Η παρατεταμένη αυτή κινητοποίηση των άκρων μέσα στο νερό έχει ως στόχο, τόσο την αύξηση της δύναμης αλλά και την ενεργοποίηση των νευρικών οδών που μεταφέρουν τα μηνύματα κίνησης προς το σώμα.
ΙΞΩΔΕΣ: Το ιξώδες αναφέρεται στην αντίσταση που υπάρχει μέσα στο νερό. Μέσω αυτής της αντίστασης η κίνηση γίνεται αναγκαστικά με αργότερους ρυθμούς και επιτυγχάνεται ευκολότερα η κινητική εκμάθηση και ο έλεγχος των κινήσεων .
Αυτές οι ιδιότητες, σε συνδυασμό με ένα οργανωμένο και εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο για τις ανάγκες κάθε ασθενούς επιφέρει πολλά οφέλη σε όλα τα συστήματα του οργανισμού, όπως το μυοσκελετικό, το νευρικό, το καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό. Βελτιώνεται η δύναμη, ενεργοποιούνται τα νευρικά κύτταρα μέσω της κίνησης και παράλληλα αυξάνεται και η καρδιοαναπνευστική αντοχή.
Μια από τις σημαντικότερες και αποτελεσματικότερες μεθόδους αποκατάστασης αποτελεί η ειδική κινησιοθεραπεία σε θεραπευτική πισίνα. Η διεξαγωγή θεραπευτικών ασκήσεων μέσα στην θεραπευτική πισίνα είναι αποτελεσματική, βασισμένη, όχι μόνον στις φυσικές ιδιότητες του νερού αλλά και στην προσθήκη της κατάλληλης θερμοκρασίας.
Η θερμοκρασία μιας θεραπευτικής πισίνας πρέπει να κυμαίνεται από 28-34 ο C, με στόχο να αποτρέψει την απώλεια θερμοκρασίας του σώματος, να διατηρήσει την αρτηριακή του πίεση σε καλά επίπεδα και παράλληλα να επιφέρει μυϊκή χαλάρωση.
Πολλά περιστατικά κακώσεων νωτιαίου μυελού εμφανίζουν σπαστικότητα στα προσβεβλημένα μέλη η οποία περιορίζει ακόμα περισσότερο την δυνατότητα για κίνηση . Η συμβολή της θερμοκρασίας στην σπαστικότητα είναι πολύ σημαντική, διότι βοηθά στην χαλάρωση των συσπασμένων μύων, επιτρέποντας μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων .
Οι ιδιότητες του νερού διευκολύνουν την αποκατάσταση δίνοντας στον ασθενή την δυνατότητα να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα ασκήσεων, που δεν θα μπορούσε να ακολουθήσει σε συνθήκες εκτός θεραπευτικής πισίνας. Ο εξειδικευμένος θεραπευτής με την βοήθεια του νερού έχει την δυνατότητα να φέρει τον ασθενή σε διάφορες θέσεις, να εφαρμόσει πιο δύσκολες και απαιτητικές ασκήσεις, ενισχύοντας την διαδικασία της αποκατάστασης. Έχει αποδειχθεί ότι, η εφαρμογή ενός θεραπευτικού προγράμματος αποκατάστασης που περιλαμβάνει συνεδρίες εντός της θεραπευτικής πισίνας, συμβάλλει σημαντικά στην ταχύτερη αποκατάσταση ατόμων με κακώσεις νωτιαίου μυελού και στην επίτευξη του μακροπρόθεσμου στόχου της αυτονομίας και επιστροφής στην καθημερινότητα.
Στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ λειτουργεί ειδική και πιστοποιημένη θεραπευτική πισίνα, η οποία θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι της αποκατάστασης πολλών και σύνθετων παθολογιών . Οι ασθενείς της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ σε πρώτο στάδιο αξιολογούνται ενδελεχώς από όλα τα μέλη της Διεπιστημονικής ομάδας (που αποτελείται από Ιατρούς όλων των ειδικοτήτων, Φυσιοθεραπευτές, Εργοθεραπευτές, Λογοθεραπευτές, Κλινικούς Ψυχολόγους, Νευροψυχολόγους, Κλινικούς Διαιτολόγους, Νοσηλευτές και Κοινωνικούς Λειτουργούς) προκείμενου να διαμορφωθεί ένα πλήρως εξατομικευμένο πρόγραμμα βασισμένο στις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά του ασθενούς και της παθολογίας του. Με την ανάπτυξη ενός θεραπευτικού προγράμματος σχεδιασμένου αποκλειστικά για τον εκάστοτε ασθενή επιτυγχάνεται η ταχύτερη και η καλύτερη δυνατή αποκατάσταση του.
Μεγίστης σημασίας στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ αποτελεί η δημιουργία ενός περιβάλλοντος ασφαλείας και υγιεινής για την προστασία του ασθενούς καθ’ όλη την διάρκεια των θεραπευτικών του συνεδριών , αλλά και γενικότερα της παραμονής του εντός και εκτός της πισίνας . Για αυτό τον λόγο τηρούνται αυστηρά τα πρωτόκολλα ασφάλειας και υγιεινής, τα οποία περιλαμβάνουν:
Ως προς τον ασθενή:
- Πλήρης έλεγχος του ασθενούς από την ιατρική ομάδα του κέντρου και πραγματοποίηση εργαστηριακών εξετάσεων πριν τον σχεδιασμό της θεραπείας του στη θεραπευτική πισίνα.
- Υποχρεωτικά κάθε φορά πριν την έναρξη της συνεδρίας του ασθενούς στην θεραπευτική πισίνα του κέντρου, πραγματοποιείται μέτρηση της αρτηριακής του πιέσεως και του επιπέδου του οξυγόνου και διενεργείται σχολαστικό ντους καθαριότητας.
Ως προς τη συντήρηση της θεραπευτικής πισίνας:
- Αυτοματοποιημένο σύστημα προσθήκης χλωρίου και βρωμίου στην πισίνα για τη διασφάλιση της ποιότητας του νερού και καθημερινός καθαρισμός και απολύμανση του χώρου της πισίνας.
- Καθημερινή μέτρηση και προσαρμογή της θερμοκρασίας του νερού, με εύρος από 28 έως 34 ο
- Εβδομαδιαίος έλεγχος ποιότητας νερού (χημική και μικροβιολογική ανάλυση) από διαπιστευμένο χημικό εργαστήριο.
Η θεραπευτική πισίνα της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ είναι ειδικά διαμορφωμένη ώστε να επιτρέπει την πρόσβαση σε κάθε ασθενή. Διαθέτει τρία επίπεδα με υδροδιαδρόμους θεραπευτικής άσκησης. Οι περιπατητικοί ασθενείς εισέρχονται στην πισίνα με την επιτήρηση ή/και βοήθεια του θεραπευτή, ενώ ασθενείς με αδυναμία βάδισης έχουν την δυνατότητα να εισέλθουν με τον ειδικό τηλεχειριζόμενο γερανό μεταφοράς καρέκλα -κρεβάτι. Διαθέτει πολλαπλά ακροφύσια εκτόξευσης νερού για υδρομασάζ σε κάθε σημείο του σώματος και ειδικά ανάκλιντρα, με συνδυασμένη εκτόξευση νερού – αέρα για την επίτευξη της μέγιστης χαλάρωσης του σώματος.
Τα αποδυτήρια, διαμορφωμένα ανάλογα με την κατηγορία παθήσεων, είναι λειτουργικά και προσπελάσιμα από όλους τους ασθενείς.
Οι συνεδρίες ειδικής κινησιοθεραπείας στην θεραπευτική πισίνα της ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ πραγματοποιούνται από εξειδικευμένους θεραπευτές της Διεπιστημονικής Ομάδας του Κέντρου που έχουν εκπαιδευτεί στη χρήση διεθνώς αναγνωρισμένων θεραπευτικών τεχνικών (Halliwick, Bad Ragaz, Watsu , Aqua PNF, Aqua Fitness, Bobath), με ειδικά βοηθήματα, όταν και όπου αυτά απαιτούνται.
Τα θεραπευτικά αυτά προγράμματα και οι τεχνικές αποσκοπούν στα εξής αποτελέσματα :
- Επίτευξη της μυϊκής χαλάρωσης και μείωση της σπαστικότητας .
- Αύξηση της μυϊκής δύναμης και του εύρους των κινήσεων.
- Επανεκπαίδευση της βάδισης και του σωστού πρωτοκόλλου κίνησης σε συνθήκες μειωμένης βαρύτητας λόγω της άνωσης .
- Βελτίωση του κινητικού ελέγχου, του συντονισμού, της ισορροπίας και της ιδιοδεκτικότητας.
- Αύξηση της καρδιοαναπνευστικής αντοχής.
Στην ΑΝΑΠΛΑΣΗ χρησιμοποιούμε εξατομικευμένα συνδυαστικά προγράμματα θεραπειών, εντός και εκτός θεραπευτικής πισίνας, παρέχοντας στους ασθενείς μας όλα τα μέσα για την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης και σωστής αποκατάστασης. Στο πλαίσιο αυτό :
«Κάνουμε για τους ασθενείς μας ό,τι είναι αναγκαίο και όχι ότι θεωρείται εφικτό»
«Κάνουμε για τους ασθενείς μας ό,τι θα κάναμε για την οικογένεια μας».